26 Ocak 2010 Salı

MEKAN ve İNSAN: Narmanlı Han - Ahmet Hamdi Tanpınar



Narmanlı Han’ın ya da bilinen diğer ismiyle Narmanlı Yurdu’nun inşa tarihi 1843... Yaratıcısı ise, İstanbul’da yaşadığı 19 yıl boyunca kentteki önemli yapılara imzasını atmış olan İtalyan mimar, Giuseppe Fossati... Bina yapıldığı günden itibaren, Rus elçilik binası olarak kullanılmış. Birinci Dünya Savaşı sırasında Rusya ile ilişkilerin askıya alınması, binanın yıllarca bakımsız kalmasına yol açmış. 1917 Ekim devrimi sırasında, İstanbul, çok sayıda Rus mültecinin ziyaretine uğradığında Narmanlı Han hâlâ elçilik binası işlevini görüyormuş. Ancak caddenin karşı sırasındaki yeni elçilik binası yapılınca, konsolosluk büroları oraya taşınmış. 1930’lu yılların başında binada, Rus devletine ait sadece iki turizm şirketi çalışır durumdaymış.



1933’te, tamamen boşaltıldığında ise binayı İstanbul’un ünlü tüccarlarından Avni ve Sıtkı Narmanlı satın almış. İlk iş olarak Eminönü’ndeki işyerlerini buraya taşıyan, Narmanlı kardeşler sanatsever bir aile... Han için gerçek bir şans olmuş bu. Çünkü ticari işlerinden zaten çok iyi para kazanan Narmanlılar, yüksek kira tekliflerine rağmen, hanın odalarını taşralı tüccalara değil, çok ucuza sanatçılara kiralamayı tercih etmişler. Bakın bu yaşlı hanın albümünde hangi fotoğraflar saklı: Ağır giriş kapısının sağındaki iki katlı dükkanların birinde şiirlerini yazan Bedri Rahmi Eyuboğlu; onun bitişiğinde Ulus gazetesine İstanbul’dan ‘haber geçen’ Neş’et Atay; ressam Aliye Berger; ünlü Ermeni gazetesi Jamanak; üç odayı birleştirerek yaptığı atölyesiyle heykeltıraş Dr. Firsek Karol ve Andrea Kitabevi.... Entellektüel bir cennet yani.

Ahmet Hamdi Tanpınar eserlerinin çoğunu 1944-1951 yılları arasında kaldığı bu binada yazmıştır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder